Hoppa yfir valmynd
31. janúar 2013 Utanríkisráðuneytið

Kynning greinargerðar um ytri mörk landgrunns Íslands utan 200 sjómílna fyrir landgrunnsnefnd SÞ

Landgrunn_Islands

Í dag kynnti sendinefnd Íslands greinargerð um ytri mörk landgrunns Íslands utan 200 sjómílna fyrir landgrunnsnefnd Sameinuðu þjóðanna í New York. Í næstu viku mun sendinefndin eiga fundi með sérstakri undirnefnd sem nýlega var skipuð til að yfirfara greinargerð Íslands.

 Undirbúningur greinargerðar Íslands til landgrunnsnefndarinnar, sem skilað var 29. apríl 2009, hófst árið 2000 en hann fólst m.a. í umfangsmiklum mælingum og rannsóknum á landgrunninu. Greinargerðin, sem er afar ítarleg, var unnin af starfshópi undir forystu utanríkisráðuneytisins en tæknilegur undirbúningur hennar var fyrst og fremst í höndum Íslenskra orkurannsókna.

Um er að ræða hlutagreinargerð sem nær annars vegar til Ægisdjúps í suðurhluta Síldarsmugunnar og hins vegar til vestur- og suðurhluta Reykjaneshryggjar. Greinargerðin tekur hins vegar ekki til hins umdeilda Hatton Rockall-svæðis, sem er hluti af íslenska landgrunninu en Bretland, Írland og Danmörk/Færeyjar gera einnig tilkall til, né austurhluta Reykjaneshryggjar sem skarast við það svæði. Greinargerð um þessi svæði verður skilað síðar. Í þessu sambandi ber að hafa í huga að enginn tímafrestur gildir um greinargerðir um ytri mörk landgrunns á umdeildum hafsvæðum sem fleiri en eitt ríki gera tilkall til og hefur landgrunnsnefndin ekki vald til að fjalla um slíkar greinargerðir nema með samþykki allra deiluaðila.

Árið 2006 náðist samkomulag milli Íslands, Noregs og Danmerkur/Færeyja um skiptingu landgrunns utan 200 sjómílna í suðurhluta Síldarsmugunnar. Hinn 16. janúar sl. var síðan undirritað samkomulag milli Íslands og Danmerkur/Grænlands um afmörkun landgrunns utan 200 sjómílna vestan Reykjaneshryggjar milli Íslands og Grænlands. Brýnt var að ná síðarnefnda samkomulaginu fyrir kynningu greinargerðarinnar, enda liggur nú fyrir að bæði þau svæði, sem greinargerðin nær til, teljast óumdeild. Afmörkun beggja svæðanna er með fyrirvara um að aðilum takist hverjum um sig með greinargerð til nefndarinnar að sýna fram á tilkall til síns hluta samkvæmt viðkomandi samkomulagi.

Samkvæmt hafréttarsamningi Sameinuðu þjóðanna eiga strandríki sjálfkrafa landgrunn að 200 sjómílum sem eru jafnframt ytri mörk efnahagslögsögunnar. Mörg ríki, þ.á m. Ísland, eiga hins vegar sökum náttúrulegra aðstæðna víðáttumeiri hafsbotnsréttindi samkvæmt ákvæðum samningsins. Viðkomandi ríki skulu senda landgrunnsnefndinni ítarlega greinargerð um ytri mörk landgrunnsins utan 200 sjómílna og yfirfer nefndin greinargerðina, leggur tæknilegt mat á hana og gerir tillögur um landgrunnsmörkin. Á grundvelli tillagna nefndarinnar getur strandríkið ákveðið á endanlegan og bindandi hátt mörk landgrunnsins gagnvart alþjóðlega hafsbotnssvæðinu sem liggur þar fyrir utan.

 Gert er ráð fyrir að mörk landgrunns strandríkja utan 200 sjómílna verði til lykta leidd í eitt skipti fyrir öll á komandi árum á grundvelli ákvæða hafréttarsamningsins. Lögð hefur verið áhersla á að Íslendingar öðlist yfirráð yfir sem víðáttumestum landgrunnssvæðum enda er ljóst að réttindi yfir landgrunninu munu fá aukna þýðingu í framtíðinni. Þau þrjú landgrunnssvæði, sem Ísland gerir tilkall til utan 200 sjómílna, þ.e. Ægisdjúp, Reykjaneshryggur og Hatton Rockall-svæðið, eru samtals rúmlega 1.400.000 km² að stærð eða um fjórtánfalt landsvæði Íslands. Umrædd svæði eru sýnd á meðfylgjandi mynd.

 Þær náttúruauðlindir sem tilheyra landgrunninu eru jarðefnaauðlindir á borð við olíu, gas og málma, aðrar ólífrænar auðlindir hafsbotnsins og botnlaganna, t.d. jarðhiti, og lífverur í flokki botnsetutegunda og erfðaefni þeirra. Réttindi strandríkisins yfir landgrunninu utan efnahagslögsögunnar hafa ekki áhrif á réttarstöðu hafsins þar fyrir ofan sem telst úthaf og ná ekki til fiskistofna né annarra auðlinda þess.

Efnisorð

Hafa samband

Ábending / fyrirspurn
Ruslvörn
Vinsamlegast svaraðu í tölustöfum